Polska nazwa skrzyp pochodzi od dźwięku wydawanego przy pocieraniu łodygi. Nazwy ludowe to koński ogon, jodełka, jedlina polna, krzemiówka. Skrzyp znajdziemy na kwaśnych glebach pól, łąk, nasypach kolejowych, skarpach.
Wyglądem przypomina malutkie jodełki z pustymi wewnątrz łodygami, które powodu dużej zawartości krzemionki przy zgniataniu skrzypią. Skrzyp zbieramy od połowy czerwca do sierpnia i suszymy w cieniu w temperaturze do 40 °C. lub w otwartym piekarniku nastawionym na 50-60 st. C.
Chcąc uświadomić sobie niezwykłe działanie skrzypu warto zapoznać się w pierwszej kolejności z właściwości krzemu, w który skrzyp jest niezwykle bogaty.
Krzem, zwany „pierwiastkiem życia” jest pierwiastkiem po tlenie najczęściej występującym w przyrodzie. Najwięcej krzemu w naszym organizmie znajduje się w grasicy, płucach, przysadce mózgowej, korze nadnerczy. Występuje również we krwi. Niestety jego ilość z wiekiem w naszym organizmie maleje, dlatego warto uzupełniać jego niedobór np. poprzez spożywanie preparatów zawierających skrzyp. Pełni on niezwykle ważną rolę w naszym organizmie przyczyniając się do prawidłowego działania układu mięśniowego, kostnego, zapobiegając osteoporozie i znacznie poprawiając wygląd i kondycję naszej skóry i włosów.
Ale skrzyp polny to nie tylko krzemionka. W jego składzie znajdziemy też min:
- saponiny
- flawony
- żywice
- gorycze
- sole mineralne
- kwasy (min. szczawiowy, jabłkowy, kawowy, cytrynowy, askorbinowy, malonowy)
- fitosterole
- enzym – tiaminazę
- karotenoidy
- garbniki
- cukry
Ziele skrzypu nie jest niestety łatwe do przerobu tak jak inne zioła. Posiada on niezwykle twardą, zawierającą dużo minerałów ścianę komórkową. Wydobycie z niego jak największej ilości substancji czynnych wymaga więc więcej czasu i wysiłku. Nie wystarczy zalać go wrzątkiem i odstawić na jakiś czas do zaparzenia. Watro jednak poświęcić trochę czasu na właściwy jego przerób.
Właściwości skrzypu:
- działa moczopędnie usuwając z organizmu szkodliwe produkty przemiany materii
- działa przeciwkamicznie
- zapobiega tworzeniu się kamieni żółciowych
- odtruwa i oczyszcza organizm z toksyn
- pobudza regenerację kości, chrząstek, nabłonków
- poprawia elastyczność skóry
- poprawia kondycję włosów
- działa przeciwkrwotocznie, przeciwwysiękowo
- przyspiesza gojenie się ran, owrzodzeń, odleżyn
- działa krwiotwórczo
- uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne
- działa przeciwmiażdżycowo
- działa przeciwzapalnie
Zastosowanie:
Preparaty ze skrzypu polnego warto stosować przy wszelkich problemach i schorzeniach układu moczowego i nerek.
Sprawdza się też znakomicie przy problemach: skórnych (łuszczyca, owrzodzenia, zranienia, łupież, wypryski, trądzik różowaty i sterydowy, dermatoza, ), schorzeniach układu pokarmowego (wrzody, kamica, hemoroidy, schorzenia jelita grubego), krążeniowo – naczyniowych (nieszczelność naczyń krwionośnych, krwotoki z nosa, nadmierne krwawienia miesiączkowe).
Jako niezwykle cenne preparaty ze skrzypu stosowane są również w schorzeniach układu oddechowego (zapalenie oskrzeli, gardła, płuc, gruźlica) oraz przy stanach zapalnych oczu i dziąseł.
Jest on też podstawowym surowcem stosowanym w przypadku złamań, reumatyzmu, uszkodzeń mięśni i stawów.
Sposoby stosowania:
Odwar: skrzyp dobrze rozdrabniamy w młynku (zawsze na świeżo!). 1 łyżkę zalać 1 szklanką wody i gotować na małym ogniu pod przykryciem 10 min. Uzupełnić brakującą ilość wody i odstawić na 30 min.
Pić 1-2 szklanki dziennie.
Macerat: świeże ziele skrzypu (1 szklanka) dobrze zmielić i zalać 3 szklankami wody w temperaturze 40 st. C. Odstawić na całą noc po czym przefiltrować. Pić po 100 ml 2 razy dziennie.
Zarówno odwar jak i macerat można stosować do przemywania twarzy, okładów, kompresów. Można zamrozić w woreczkach do lodu i zawsze rano stosować kostkę do nacierania skóry twarzy (po przetarciu twarzy nie wycierać). Świetnie nadaje się tez jako dodatek do kąpieli i szamponu.
Intrakt: 1/2 szklanki świeżego ziela skrzypu zalać 300 ml 40% wrzącego alkoholu. Odstawić na 2 tygodnie, po czym przefiltrować. Zażywać 3 razy dziennie po 2 łyżeczki rozpuszczone w 50 ml wody. Rozcieńczony stosować w przypadku wszystkich chorób skórnych. szczególnie przy dermatozach, trądziku, stanów zapalnych oczu, dziąseł (pędzlowanie)
Nalewka (nie zawiera krzemionki): 1 szklankę suchego ziela zalać 500 ml spirytusu i odstawić na 2 tygodnie. Przefiltrować. Zażywać tak samo jak intrakt.
Kompresy i okłady: Rozdrobniony, świeży skrzyp umieścić na gazie umieszczonej na durszlaku nad gotującą się wodą. Trzymać tak aż skrzyp dobrze nawilgnie i zmięknie. Okłady stosować najlepiej na noc okrywając go dodatkowo ręcznikiem lub kocykiem. Okład taki powinien być przykładany min do wystygnięcia.
Przeciwwskazania:
- brak lub niedobór wit. B1
- bradykardia
- rwa kulszowa
- zapalenie korzonków nerwowych
- rzucawka ciążowa
- przykurcze mięśni
- postrzał
- mięśniobóle
UWAGA: Ziele skrzypu zawiera enzym – tiaminazę, która rozkłada wit. B1. Podczas stosowania preparatów zawierających ziele skrzypu należy stosować suplementację tej witaminy np. w postaci kapsułek 2 razy dziennie po 5 mg min 2 godziny przed jego spożyciem.