Tą niezwykłą roślinę można spotkać w górach, na dużych wysokościach, przy górskich potokach i pośród skał. Występuje w zimnych rejonach na świecie, w Azji, w Kanadzie, na Alasce, w centralnej Europie np. na terenach szwajcarskich gór. W Polsce jej kępy można spotkać w Sudetach i Karpatach.
Różeniec jest sukulentem, posiada grubą łodygę na której osadzone są jajowate lub lancetowate, szpiczasto zakończone listki pokryte woskiem W czasie kwitnienia na szczytach łodyg pojawiają się baldachy w kolorach zielonych, żółtych lub czerwonych.
Surowcem leczniczym różeńca jest kłącze, które po przełamaniu wydziela charakterystyczny różany zapach.
Różeniec górski stosowany jest od wielu wieków przez Skandynawów, Lapończyków, Eskimosów, ludność Syberii i Dalekiego Wschodu.
Roślina ta została wielokrotnie przebadana i w pełni zasłużyła na miano cudownego zioła. Zidentyfikowano w niej ok 150 związków bioaktywnych znajdujących się w kłączu.
Najważniejsze z nich to:
- fenylopropanoidy
- fitosterole
- flawonoidy
- fenolokwasy
- katechiny
- proantocyjanidyny
Działanie
W dawnych terapiach tradycyjnych różeniec wykorzystywany był do leczenia anemii, niepłodności, dolegliwości trawiennych, dla wzmocnienia siły fizycznej i uodpornienia na ciężkie warunki atmosferyczne, środowiskowe oraz w leczeniu depresji.
Obecnie jest polecany głównie jako adaptogen podnoszący odporność na stres .
Udowodniono, że różeniec:
- łagodzi negatywne objawy związane ze stresem zarówno emocjonalnym jak i fizjologicznym (zimno, głód, przegrzanie, brak snu)
- podnosi poziom dopaminy i serotoniny przez co poprawia nastrój i samopoczucie
- podnosi wydolność fizyczną i umysłową, ale nie otumania
- wpływa pozytywnie na procesy myślenia, zapamiętywania, kojarzenia, uczenia się, analizowania
- obniża poziom kortyzolu (hormonu stresu)
- regeneruje organizm po wysiłku fizycznym np. po treningu
- działa przeciwzapalnie
- jest bardzo silnym antyoksydantem
- wykazuje działanie ochronne na serce
Stosowanie
Według badań najbardziej skutecznym preparatem z różeńca jest nalewka.
Nalewka: Rozdrobnione kłącze zalać ciepłym 40% alkoholem w stosunku 1:5 i odstawić na 2 tygodnie.
Przefiltrować. Pić 2-3 razy dziennie po 5 ml.
Nie należy przekraczać a dawki gdyż może to skutkować uczuciem drżenia ciała, niepokoju, bezsennością, gonitwą myśli.
Zalecany czas terapii to 4 miesiące.
Sproszkowane kłącza różeńca: Spożywać 1 g. (ok 1/4 łyżeczki) 3 razy dziennie podczas posiłków.
Herbatka: 1 łyżkę rozdrobnionego kłącza zalać szklanką lekko przestudzonej wody i odstawić na ok 5 godzin. Najlepiej zrobić to na noc. Przecedzić i wypić w trzech porcjach w ciągu dnia. Do naparu można dodać sok owocowy lub miód.
Różeniec górski wykazuje synergię z ashwagandhą, żeń-szeniem syberyjskim, guaraną,
Przeciwwskazania: Różeńca nie należy spożywać podczas ciąży i karmienia piersią. Warto też zrezygnować z niego w okresie planowania zajścia w ciążę.
Ponieważ działa on pobudzająco i mobilizuje do działania lepiej spożywać go w ciągu dnia a nie na noc. Warto też zrezygnować z nadmiernego picia kawy gdyż oba napoje działają pobudzająco.
image credits: Jerzy Opioła, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, via Wikimedia Commons